EWALUACJA WEWNĘTRZNA – DZIAŁANOŚĆ ŚWIETLICY SZKOLNEJ

w roku szkolnym 2019/2020

 

Szkoła Podstawowa nr. 10 im. Marii Konopnickiej w Pruszkowie

 

 

 

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra edukacji narodowej z dnia 23 sierpnia 2019 r. Zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego.

 

 

Autorzy Raportu:

• Ewa Piekarz
• Dorota Jaworska
• Katarzyna Tomasik

 

 

1. Opis przedmiotu ewaluacji

Przedmiotem ewaluacji wewnętrznej jest działalność świetlicy szkolnej.

2. Cel  ewaluacji 

Zdiagnozowanie działań i użyteczności świetlicy mające na celu ustalenie jej mocnych i słabych stron.

 

III. Opis ewaluacji

 

Podstawę stanowiły pytania kluczowe:

 

1. Czy i w jaki sposób świetlica pomaga uczniom w rozwijaniu zainteresowań?
2. W jaki sposób świetlica zapewnia warunki do zabawy i wypoczynku?

 

IV. Metody badawcze

 

W  badaniach posłużono się następującymi metodami:

• ilościową - ankiety dla rodziców, uczniów i nauczycieli.
• jakościową - analiza dokumentów, obserwacja uczestnicząca prowadzona przez wychowawców pracujących w świetlicy.

 

V. Grupy objęte badaniem

• 54 rodziców uczniów klas 1-3 uczęszczających do świetlicy co stanowi 30 %ogółu rodziców dzieci uczęszczających do świetlicy.
• 71 uczniów na 200 zapisanych do świetlicy co stanowi 36% ogółu dzieci uczęszczających do świetlicy.
• 6 wychowawców pracujących w świetlicy szkolnej.

 

Badania ankietowe zostały przeprowadzone w grudniu 2019 roku. Analiza dokumentów oraz obserwacja dotyczyła głównie określenia czy świetlica szkolna działa zgodnie z przepisami prawa oświatowego oraz z zasadami bezpieczeństwa.

 

 

 

 

Główne wnioski

 

Na podstawie przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że zdaniem wszystkich badanych świetlica pomaga uczniom w rozwijaniu zainteresowań w stopniu wysoce satysfakcjonującym. Warunki lokalowe w kontekście zabawy i wypoczynku ocenione zostały dobrze ale badani jednocześnie wskazywali także słabsze strony działania świetlicy i propozycje ulepszeń tak aby jeszcze skuteczniej mogła ona spełniać swoje funkcje w kontekście opiekuńczo-wychowawczym.

 

 

 

 

Perspektywa rodziców

 

Na podstawie przeprowadzonych badań wynika, że:

 

 

• ogólne działanie świetlicy zostało przez prawie wszystkich rodziców ocenione pozytywnie zarówno pod względem organizacyjnym (godziny działania świetlicy, podział na grupy wiekowe) jak i wychowawczo-opiekuńczym (oferta zajęć, poczucie bezpieczeństwa, chęć dzieci do przebywania w świetlicy);
• prawie wszyscy rodzice 94% (51 osób) mają poczucie, że świetlica jest miejscem, w którym ich dziecko czuje się bezpiecznie. Jednak w zestawieniu ich odpowiedzi z wynikami ankiety przeprowadzonej wśród dzieci wynika, że dzieci rzadziej deklarowały pełne poczucie bezpieczeństwa i twierdząco na pytanie „Czy przebywając czujesz się bezpiecznie w świetlicy” twierdząco odpowiedziało 79% (56 uczniów). Pozostałe dzieci 17% (12 osób) udzieliło odpowiedzi „nie wiem”, a 4% dzieci (3 osoby) przyznały, że nie czują się bezpiecznie będąc w świetlicy. W związku z zaistniałymi rozbieżnościami (prawie 20% udzielonych odpowiedzi „nie wiem” przez uczniów) w odpowiedziach warto przyjrzeć się tej kwestii bliżej np. poprzez obserwację, przeprowadzenie dodatkowych rozmów z dziećmi lub zorganizowania zajęć warsztatowych na, których poruszona zostanie kwestia bezpieczeństwa.
• W opinii rodziców główne powody dla, których ich dziecko lubi spędzać czas w świetlicy to kolejno: zabawy z rówieśnikami (50 wskazań), urozmaicone zajęcia (22 wskazania), miła atmosfera (19 wskazań), możliwość odrabiania lekcji (13 wskazań) oraz czynny wypoczynek (14 wskazań).
• Zdaniem rodziców ulubione zajęcia dzieci na świetlicy to: oglądania filmów i bajek (44 wskazania), zabaw według indywidualnego pomysłu (40 wskazań) oraz udział w zajęciach plastyczno-technicznych (32 wskazania).
• to co nie podoba się dzieciom w przekonaniu rodziców to: hałas (35 wskazań), niektórzy koledzy i koleżanki (21 wskazań) oraz odrabianie prac domowych (15 wskazań).
• 63% (34) rodziców najczęściej wysyła dziecko do świetlicy na 2-3 godziny. 17% (9 odpowiedzi) rodziców zostawia dzieci w świetlicy na godzinę i 20% (11 odpowiedzi) spędza w świetlicy ok. 4-5 godzin.
• 57% rodziców (31 osób) przyznało, że wie jakie zajęcia odbywają się w świetlicy, 43% (23 osoby) zadeklarowało, że nie posiada takiej wiedzy.
• połowa rodziców (27 osób) jest przekonanych, że świetlica szkolna rozwija zainteresowania i umiejętności dzieci, 19 osób (35%) nie ma na ten temat zdania, a 15% (8 osób) twierdzi, że przebywanie w świetlicy nie wpływa na rozwój zainteresowań i umiejętności ich dziecka.
• zdecydowana większość rodziców pozytywnie ocenia warunki lokalowe i wyposażenie świetlicy; 94% (51 osób) określiły je jako „na wysokim poziomie” lub „wystarczające”.
• ¾ (39 osób) rodziców uznało, że ilość wychowawców w świetlicy jest odpowiednia, a przeciwnego zdania było 13 osób (25%).
• trzy najważniejsze zmiany jakie powinny zostać wprowadzone w świetlicy zdaniem rodziców to: zmiana stosunku wychowawców do dzieci (4 wskazania), więcej zajęć plastyczno-technicznych (3 wskazania), więcej zajęć na świeżym powietrzu (3 wskazania).

 

Perspektywa uczniów

• 79% (45) dzieci przyznało, że „bardzo lubi” lub „lubi” spędzać czas w świetlicy, 12% - 7 dzieci udzieliło odpowiedzi przeciwnej, a 5 dzieci (9%) nie ma zdania w tym temacie.
• główne powody dla, który dzieci najbardziej lubią być w świetlicy to; zajęcia na świeżym powietrzu (47 wskazań), oglądanie filmów i bajek (46 wskazań), zabawy z rówieśnikami (43 wskazania), zajęcia i zabawy ruchowe (37 wskazań). Chociaż odpowiedzi rodziców pokrywają się częściowo z odpowiedziami dzieci to pełne porównanie preferencji nie jest możliwe z powodu braku zadania dzieciom tych samych dwóch pytań zawierających identyczne kafeterie odpowiedzi (por. pyt. 5 i pyt.7 ankieta dla rodziców), które zostały zadane rodzicom na temat ogólnej oceny świetlicy oraz ulubionych zajęć. Niemniej analiza  udzielonych odpowiedzi uprawnia do postawienia wniosku, że wbrew stereotypowym opiniom dzieciom zależy na czynnym i aktywnym spędzaniu wolnego czasu w ramach zajęć świetlicowych. 
• prawie połowa dzieci (32 osoby) nie odrabia prac domowych w świetlicy, 32% (23 osoby) robi to czasami, a tylko 23% (16 osób) przyznała, że odrabia pracę w świetlicy.
• dzieci nie chcą odrabiać prac domowych w świetlicy ponieważ 69% (49 osób) z nich woli  to zrobić w domu, ponad połowa uczniów wybiera zabawę z kolegami (38 osób), a 48% (34) nie odrabia lekcji ponieważ nie może się skupić na zadaniach z powodu hałasu. 41% (29) uczniów przyznało, że w czasie pobytu w świetlicy zamiast odrabiania lekcji wybiera zajęcia sportowe lub plastyczne. 18% (13 osób) nie odrabia lekcji z powodu zmęczenia. Szczególnie istotna w tym zestawieniu wydaje się być kwestia hałasu, który został wymieniony przez rodziców jako główna słaba strona świetlicy w odczuciu dzieci. Także wychowawcy zwrócili uwagę, że w świetlicy brakuje bardziej spokojnego miejsca. Oznacza to także, że dzieci sygnalizują wyraźnie ten problem rodzicom i warto podjąć konkretne działania w celu jego zniwelowania lub minimalizacji np. poprzez wprowadzenie godziny ciszy lub strefy/kącika ciszy.
• w opinii uczniów trzy główne zmiany jakie powinny zostać wprowadzone w świetlicy to: więcej bajek i filmów (46 wskazań), więcej zabawek (38 wskazań), więcej zajęć zorganizowanych (np. zajęcia sportowe, plastyczno-techniczne, zajęcia czytelnicze) - 25 wskazań.
• Perspektywa wychowawców

 

• wychowawcy stosują różnorodne sposoby diagnozowania potrzeb dzieci przebywających na świetlicy. Polegają one na rozmowach z dziećmi lub rodzicami ( po 5 wskazań), analizie informacji zamieszczonych w karcie zapisu do świetlicy (2 wskazania), analizie ankiet przeprowadzonych wśród rodziców oraz rozmowy z pedagogiem szkolnym i wychowawcami klas ( po 1 wskazaniu)
• w przeciwieństwie do rodziców żaden z wychowawców nie przyznał, że warunki lokalowe świetlicy są na wysokim poziomie. 4 wychowawców uznało, że są one wystarczające, 2 określiło je jako niewystarczające. W ich opinii w celu usprawnienia funkcjonowania świetlicy należy zdaniem badanych stworzyć; dodatkową świetlicę dla grupy wiekowej 0-I i kącik odpoczynku dla dzieci a także zakupić więcej pomocy dydaktycznych. Problemem też według wychowawców są zbyt liczne grupy.

 

• w kwestii podziału świetlicy na przestrzeń rekreacyjną i edukacyjną zdania wśród wychowawców są podzielone. Połowa z nich twierdzi, że taki podział jest a druga połowa, że go nie ma.
• Wyposażenie świetlicy jest na wysokim poziomie zdaniem 2 wychowawców, jeden uznał je za wystraczające a pozostałych 3 jako niewystarczające. Powody negatywnej oceny są spowodowane brakiem; zaplecza na materiały dydaktyczne i wystarczającej liczby krzeseł.  Zdaniem ankietowanych stoliki powinny być prostokątne ponieważ łatwiej je zestawić i pracować w grupach.
• Główne trzy ulubione zajęcia dzieci w odczuciu wychowawców to: zabawy indywidualne według własnego pomysłu (5 wskazań), gry i zabawy ruchowe (4 wskazania), zajęcia plastyczno-techniczne (4 wskazania) oraz zajęcia na świeżym powietrzu (4 wskazania).
• W opinii 5 wychowawców dzieci na świetlicy czują się bezpieczne. Jedna osoba nie udzieliła odpowiedzi.
• Aby usprawnić działanie świetlicy należałoby: zwiększyć liczbę  nauczycieli w świetlicy – 2 wskazania, utworzyć jeszcze jedną grupę świetlicową – 2 wskazania, stworzyć mniej liczebne grupy – 2 wskazania, zainstalować domofon dla rodziców odbierających dzieci – 2 wskazania.

 

 

 

 

 

 

Szczegółowe wyniki badania

Rodzice

 

 

 

 

Pyt. 13 Co Państwa zdaniem należałoby zmienić w naszej świetlicy?

Jest super – 4 wskazania

Niewłaściwy stosunek wychowawcy do dzieci – 4 wskazania

Więcej zajęć plastyczno-technicznych – 3 wskazania

Więcej zajęć na świeżym powietrzu – 3 wskazania

Brak bezpośredniego kontaktu telefonicznego ze świetlicą – 1 wskazanie

Więcej pań do pilnowania – 1 wskazanie

Zwracanie większej uwagi na konflikty między dziećmi – 1 wskazanie

Dzieci powinny mieć możliwość częstszego spożywania posiłków – 1 wskazanie

Powinny być zajęcia typu „just dance” – 1 wskazanie

Nie zmuszać do odrabiania prac domowych – 1 wskazanie

 

Uczniowie

Jako odpowiedzi „inne” dzieci wymieniły:

• Więcej oglądania bajek – 1 wskazanie
• Gra na xboxie – 1 wskazanie

 

 

 

Inne propozycje 0wynione przez uczniów to:

• kocki grumi – 3 wskazania,
• powinny być komputery – 2 wskazania,
• częstsze wychodzenie na świeże powietrze – 1 wskazanie,
• więcej zajęć ruchowych – 2 wskazania,
• automat w świetlicy – 1 wskazanie,
• Możliwość grania na telefonie – 1 wskazanie

 

Wychowawcy

 

 

 

 

Pyt. 6  Czy Uczniowie czują się w świetlicy bezpiecznie? Tak – 5 wskazań.

Pyt. 7 Co Państwa zdaniem usprawniłoby pracę świetlicy?

Większa liczba nauczycieli w świetlicy – 2 wskazania

Utworzenie jeszcze jednej grupy świetlicowej – 2 wskazania

Mniej liczebne grupy – 2 wskazania

Domofon dla rodziców odbierających dzieci – 2 wskazania

Stworzenie komunikacji telefonicznej między świetlicami – 1 wskazanie

Przychodzenie dzieci do świetlicy o różnych porach – zbyt dużo czasu poświęca się na wpisywanie obecności uczniów do e- dziennika. – 1 wskazanie.