Wtorek 19.03.2024

Aktualności

Scenariusze i konspekty Edukacja przez szachy w szkole – projekt PZSZ Lekcje otwarte Technologie z klasą

Dobre praktyki

Scenariusze i konspekty

KONSPEKT LEKCJI  

            

TEMAT LEKCJI: Szachowa bitwa+ – matowanie dwiema wieżami.

PROWADZĄCY: Ewa Niewiadomska

 

CELE LEKCJI:

Cel ogólny: 1. Kształtowanie umiejętności korzystania z wiedzy i doświadczeń partnera oraz analizowania przyczyn przegranej partii.

 

 

 

Cele szczegółowe:

*    Opanuje umiejętności gry pionem.

*   Wykorzysta sytuację mata w jednym posunięciu (matowanie dwiema i jedną wieżą).

*   Zna podstawową terminologię z zakresu gry w szachy: roszada, przemiana pionów, bicie w przelocie.

METODY: pokazowo – oglądowa, problemowa, praktyczna, fragmenty gry.

 

PRZYBORY I PRZYRZĄDY: plansza szachowa, szachownice bierki szachowe.

 

Zadania nauczyciela

Zadania ucznia

I CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.    Sprawdzenie obecności i gotowości do zajęć. Podanie i omówienie tematu, wskazanie celu zajęć. Motywacja do aktywnego udziału w lekcji.

Uczniowie dobierają się parami i siadają twarzami do siebie w ławkach.

2.    .„Gdzie jest moje miejsce?

 Ustawienie bierek na szachownicy we właściwej kolejności.

3.     „Co się zmieniło?” Bierki ustawione są w rzędzie. Jedno dziecko się odwraca, a drugie zabiera jedną z nich. Zgadujący ponownie się odwraca i ma podać nazwę schowanej bierki.

4.     „Kim jestem? W pudełku znajdują się odwrócone kartoniki z rysunkami bierek. Nauczyciel wybiera jeden z nich i opisuje bierkę w kilku zdaniach np. Nie lubię swojego koloru. Jestem bardzo ważny. Do końca pozostaję na szachownicy. Kim jestem?. Wybrane dziecko podaje prawidłową odpowiedź. Rolę nauczyciela przejmuje później dziecko i gra toczy się dalej.

 

 

 

Uczniowie ustawiają bierki na szachownicy i wykonują zadania.

II CZĘŚĆ GŁÓWNA

1.      Powtórzenie wiadomości

Roszada.

 

W obu przypadkach czarne nie mogą wykonać roszady.

 

 

Dorabianie figur:

 

Uczniowie analizują sytuacje:

1. Białe: Kd5, f7.

 Czarne: Kh7, Wh8, Sg8, g7,h6.

2. Białe: Kb8, d7, h6.

 Czarne: Kc6, Hf7.

 

 

Bicie w przelocie:



2.      Szachowa bitwa – mat dwoma wieżami.

N-l pokazuje sytuację matowania dwoma wieżami na planszy.

Uczniowie analizuja sytuacje przedstawione przez n-la. (białe zaczynają i daja mata w jednym ruchu; czarne zaczynaja i daja mata w jednym ruchu)

3.      Zabawa ruchowa typu „Sałatka owocowa” Dzieci siedzą na krzesełkach ustawionych w koło. Nauczyciel wręcza im emblematy bierek, które dzieci zawieszają sobie na szyję. Nauczyciel wymienia nazwy np. gońce i skoczki. Wówczas wskazane bierki muszą zmienić swoje miejsce. Kiedy pada hasło „bierki” – wszystkie dzieci zamieniają się miejscami..

 

4.      Ćwiczenia na matowanie w jednym posunięciu (w przypadku czasu wolnego).

Jeśli uczniowie zechcą rozegrać samodzielnie partię, rezygnujemy z tej części ćwiczeń.

 

Uczniowie, kto szybciej zgłaszają rozwiązanie:

1.       Białe:Kd6, Wa4. Czarne: Kd8.

2.       Białe:Kd6, Hg7. Czarne: Kd8.

3.       Białe:Kc7, b6. Czarne: Ka8, a7, g4.

4.       Białe:Ke4, Wb7, Wh7. Czarne: Kd8.

5.       Białe:Kg6, Gg7, Sg4. Czarne: Kg8.

6.       Białe:Kb6, Gh5, Sa6. Czarne: Ka8.

7.       Białe:Kg6, Gg7, Ge2. Czarne: Kg8.

8.       Białe:Kh6, Wh1, Gd5. Czarne: Kh8.

9.       Białe:Kc1, Sc5. Czarne: Ke1, Sf1, e2

10.    Białe:Kf5, Hc2.

Czarne: Ke3, Hd2, b4, c5, f2, g3, h4

11.    Białe:Kd6,Hc1, f2, h3. Czarne: Ke4, Hf3, f5.

12.    Białe:Kb3, Hd3, Gc7. Czarne: Kc5, Hc6, a6.

13.    Białe:Kb3, He5, Gc3. Czarne: Kh7, Hc6, a6.

 

III CZĘŚĆ KOŃCOWA 5’

Podsumowanie i praca domowa

1.      Jest ruch białych. Znajdź ruch, którym białe mogą dać mata czarnemu królowi zaznacz ten ruch strzałką (wprowadzenie do matowania wieżą).

2.      Jest ruch czarnych. Jak mogą one dać mata białemu królowi? Zaznacz ten ruch strzałką (wprowadzenie do matowania dwoma wieżami).

 

 

 

BIBLIOGRAFIA

 

  1. Ryszard Jegierowski i Ewa Chobocka, „Lider”, 1999 nr 10, „Wychowanie fizyczne
    w zreformowanej szkole podstawowej – Poradnik dla nauczycieli”.
  2. Emilia Jasinowska, „Wychowanie fizyczne i zdrowotne”, „Autorski program
    w gimnazjum”, Oficyna wydawnicza, Poznań 2001 r.
  3. Marzena Kurzak i Jolanta Paruch, „Wychowanie fizyczne i zdrowotne”, „Autorski program nauczania – wychowania fizycznego w gimnazjum”.
  4. Czesław Sieniek, Planowanie pracy nauczyciela wychowania fizycznego w klasie I – III gimnazjum”, Pracownia wydawnicza „HELVETICA”, Starachowice 2001 r.
  5. Tadeusz Czarnecki, „A B C Szachisty”, Wydawnictwo sport i turystyka, Warszawa 1975 r.
  6. Andrzej Michalski, „Zeszyt szachowy 1”, Wydawniczo – Oświatowa Spółdzielnia Inwalidów „Wspólna Sprawa”, Toruń 1993 r.
  7. Stanisław Kacprzyk, „Od szacha do mata czyli pierwsze wtajemniczenie szachowe”, Wydawnictwo Gambit, 1997 r.
  8. Nikołaj Jakowliew, Wsewołod Kastrow, „Szachmatnyj Rieszebnik”, Sankt – Petersburg, 1995 r.
  9. Strony WWW. szchy.biz; szach-mat–pat.webpark.pl; szachy. website. pl; szach.net; skoczkolandia. webpark. pl;

 

szachy1.doc